Czynności sprzeczne z prawem

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 23 kwietnia 2025r. w sprawie o sygn. akt: II USK 2/25 wyjaśnił, że czynności mające na celu obejście ustawy (in fraudem legis) zawierają pozór zgodności z ustawą. Ich treść nie zawiera elementów wprost sprzecznych z ustawą ale skutki, które wywołują i które objęte są zamiarem stron, naruszają zakazy lub nakazy ustawowe. Chodzi tu zatem o wywołanie skutku sprzecznego z prawem przez dokonanie samej czynności a nie przez osiąganie celu leżącego poza treścią czynności. Innymi słowy "obejście prawa" polega na osiągnięciu zabronionego celu za pomocą czynności prawnie dozwolonej. Odwołanie się do kategorii celu czynności prawnej jest niezbędnym kryterium oceny czy doszło do obejścia prawa. To przez ustalenie celu czynności swoisty zabieg antycypacji konsekwencji związanych in casu z dokonaniem czynności, można sensownie ustalić fakt obejścia prawa a to wymaga uwzględnienia zamiarów i dążeń stron podejmujących określone działanie prawne w kwestii relacji do czynności prawnej pozornej.